Voor de Baruch Spinoza expositie "Spinoza, lenzenslijper" 2019, 65 x 50 cm, houtskool/papier en transparant papier Over Katja    "Katja is autodidact. Vanaf het begin van de jaren negentig van de twintigste eeuw werkt ze alleen nog maar met houtskool op papier. Naar eigen zeggen waren stekelvarkenpennen het vertrekpunt voor haar eigenzinnige vormen maar, voor wie zich het vroege werk herinnert, bamboestengels zouden ook in aanmerking hebben kunnen komen. Het is in ieder geval goed om te onthouden dat haar abstract ogende werk wortelt in de werkelijkheid. Daniela Petovic, vriendin en kunsthistorica, muntte daarvoor de term ‘organisch abstract’. Twee van Katja’s grote thema’s komen daarmee overeen: abstract is het ritme waarin ze haar vormen over het papier drijft, zichtbaar is het licht dat achter en om de vormen heen zoveel diepte en ruimte geeft aan haar werk en ruimte is het derde thema. Het zijn geen onbekende thema’s. Licht maakt immers de ruimte zichtbaar en ritme is niets anders dan de gestolde beweging van het leven. Is het niet zo dat alle belangrijke kunst – een daar hebben we hier mee te maken – een meditatie is over de werkelijkheid, laat zien ‘wat er is’ maar dan alsof de wereld zojuist en opnieuw geschapen is? Ja, dat is zo. Kijk nog eens goed naar dit werk, uitgevoerd, dus, in houtskool, een moeilijk medium dat een grote trefzekerheid vereist. Kijk hoe Katja met de zwarte brokken in haar hand een wit tevoorschijn kan toveren dat fluistert dat het onderweg naar ons toe raadselachtige tinten grijs heeft gezien maar ook het zwartste zwart dat in de verte weer wegloopt naar het puurste licht en overal doorzichtigheden die door andere doorzichtigheden heen schijnen. Kijk ook naar de fragiele of juist stoere vormen zoals ze daar voor en naast elkaar staan. Je ziet nog net het moment dat zij aan zijn komen zweven – of marcheren. Je kunt je gemakkelijk in de wereld van Katja verliezen maar als bij alle belangrijke kunst kun je er ook weer uit en als je dan omkijkt zie je een werkelijkheid die opnieuw vreemd is geworden." Deel uit een toespraak gehouden door Robert Anker, april 2014. Voor volledige tekst klik hier Katja Stam (1947); autodidact; tekeningen in bedrijfscollecties van KPN, Koninklijke PTT Nederland NV, Ploum Lodder Princen Advocaten Rotterdam, Kennedy Van der Laan Advocaten Amsterdam, en in diverse particuliere collecties Email    katjastam@xs4all.nl Website    Klik hier